Mireille van Eechoud, Brenda van der Wal: Creative Commons licensing for public sector information

IVIR rapport kaftIk had het al gelezen omdat ik voor een bijeenkomst was uitgenodigd die bij het onderzoek hoorde. Later kreeg ik het van verschillende kanten toegestuurd. Het is een blogpost waard.

Het IVIR onderzocht de mogelijkheden van Creative Commons licenties voor overheidsinformatie in Nederland. En: niet geheel toevallig is IVIR ?ɬ©?ɬ©n van de partijen in Creative Commons Nederland.

Voor wie het niet weet, Creative Commons is een initiatief om tegenover de bestaande copyright wetgeving, die bijna alles afsluit, een opener vorm van licenties te codificeren en uit te dragen. Partijen die Creative Commons licenties aan hun (creatieve) werken koppelen, geven andere mensen meer mogelijkheden om die informatie te kopieren of te bewerken. Creative Commons is opgericht in Amerika door (onder andere) Lawrence Lessig en “vertaald” naar andere landen.

Het onderzoek van IVIR plaatst het auteursrecht en databankrecht en andere in Nederland geldende kaders zoals de WOB en de Europese richtlijn voor hergebruik van overheidsinformatie naast de Creative Commons licenties.

Dat levert ten eerste een hele duidelijke samenvatting op van wat die wetgeving eigenlijk inhoudt, in hoeverre je er last van hebt, in hoeverre het consistent is en dergelijke. Ten tweede levert het een beeld van wat Creative Commons is en wat je er mee kunt. Deze twee maken het onderzoeksrapport al erg interessant. Ten derde levert het een vergelijking tussen deze twee en aanbevelingen voor hoe Creative Commons kunt inzetten bij overheidsinformatie.

Plat gezegd: als je het niet nodig vindt om de strikte wetgeving copyrights toe te passen, dan geeft het andere mensen veel duidelijkheid als je daarvoor een standaard licentie gebruikt zoals Creative Commons. Met name bij overheidsinformatie zijn er veel redenen te bedenken waarom die copyrightwetgeving niet voluit hoeft te gelden. En natuurlijk wat argumenten waarom niet alle Creative Commons licenties dan bruikbaar zijn. Ik zeg: “Information wants to be free”.

http://www.ivir.nl/publications/eechoud/CC_PublicSectorInformation_report_v3.pdf

Lawrence Lessig: Free Culture

Free Culture kaftDe creativiteit in deze wereld gaat naar de haaien als het zo doorgaat met copyright-wetgeving. Dat is ongeveer wat Lawrence Lessig in Free Culture betoogt.

Waarom Gaat Het Mis?
– Al het creatieve werk is beschermd. Als ik iets op papier krabbel heb ik daar copyrights op, zonder dit aan te hoeven vragen (dus ook op deze tekst). Niet alleen het kopieren/vermenigvuldigen van beschermd werk is strafbaar, het is ook beschermd om iets af te leiden van creatieve werken, bijvoorbeeld een parodie op Mickey Mouse te maken.
– De termijn waarin het beschermd is, is de afgelopen decennia steeds verder verlengd (11 keer in 40 jaar). In Amerika: 95 jaar na publicatie voor werk vervaardigd door een bedrijf of anders 70 jaar na overlijden van de auteur. Nederland: 70 jaar na overlijden van de auteur.
– De escape clausule heeft in veel gevallen geen waarde. Er is een escape clausule genaamd “fair use”, die ervoor zorgt dat je vrij mag citeren van bepaald werk of voor eigen gebruik mag kopieren. Echter, als je zelf bepaalt dat iets fair use is, dan kun je nog steeds een rechtszaak tegemoet zien van een groot bedrijf met een flinke juridische afdeling. Het alternatief is lief vragen of je het mag gebruiken met de mogelijkheid op een negatief antwoord.
– De schadebedragen die geclaimd kunnen worden bij misbruik van auteursrecht zijn absurd hoog en lopen in de miljoenen. Lessig beschrijft wat studenten die aangeklaagd worden voor enige miljoenen omdat ze een zoekmachine hadden gebouwd die toevallig mp3’s op het universitaire netwerk indexeerde. Grof gezegd kun je beter een cd stelen in de winkel dan hem downloaden op internet.
– In toenemende mate zijn de media in handen van een kleine groep Hele Grote Bedrijven, zoals Fox, Time Warner, Disney etcetera. Stuk voor stuk bedrijven die hun intellectuele eigendommen zoveel mogelijk willen beschermen. En de middelen daarvoor hebben. Lessig zegt hierover: “Never in our history have fewer had a legal right to control more of the development of our culture than now.”

Continue reading